Kwiat Śniegu i sekretny wachlarz - Lisa See

 

Wydawnictwo Filia, Moa ocena 5,5/6
Lisa See przedstawia nam głęboko poruszającą, delikatnie utkaną opowieść o kobiecej przyjaźni, bólu, lojalności i zdradzie, osadzoną w realiach XIX-wiecznych Chin. Pamiętajmy, iż był to kraj, w którym życie kobiet toczyło się w cieniu patriarchalnych zasad, a ich głosy były skutecznie tłumione przez kulturę, tradycję i konwenanse. Dzięki tej książce poznajemy świat ukryty za zamkniętymi drzwiami.
To, co czyni tę książkę niezwykłą, to nie tylko emocjonalna siła historii, ale również tło historyczne. Jest ono fascynująco nakreślone, bogato udokumentowane. To, co prezentuje pisarka przeraża, Mamy system kastowy, rygorystyczne rytuały rodzinne, a przede wszystkim tragiczny los kobiet. W ówczesnych Chinach kobieta była własnością: najpierw ojca, potem męża, wreszcie syna. Jej wartość mierzono uległością, pięknem – często brutalnie osiąganym przez krępowanie stóp – oraz zdolnością do rodzenia synów. 
Krępowanie stóp, opisywane przez See z taką szczegółowością, że aż fizycznie boli, staje się symbolem całego systemu. Ten system był okrutny, opresyjny. Autorka przedstawia go nie jak zło absolutne, a jako element rzeczywistości, w której kobiety same siebie wychowują do cierpienia. To nie tylko praktyka fizyczna – to rytuał społecznego awansu, paszport do lepszego małżeństwa, a więc i przetrwania.
Szokujące i przerażające. 
Na tym tle zawiązuje się wyjątkowa relacja między Lily, a Śnieżnym Kwiatem – dwoma dziewczynkami, które zostają połączone więzią laotong. Jest to duchowe siostrzeństwo, głębsze nawet niż więzy rodzinne czy małżeńskie. To, co w innej kulturze mogłoby być po prostu przyjaźnią, tu zostaje sformalizowane i uświęcone rytuałem. Ich relacja, rozwijająca się przez lata poprzez tajemniczy język nu shu, staje się nie tylko schronieniem przed światem zewnętrznym, ale też formą oporu – subtelną, ale głęboką. 
Nu shu, kobiecy język tworzony w ukryciu, to jeden z najpiękniejszych symboli tej powieści. Przypomina on, że nawet w świecie, który kobiecy głos próbował uciszyć, kobiety znajdowały sposoby, by mówić – do siebie, o sobie i dla siebie.
Lisa See prowadzi narrację z perspektywy Lily – kobiety już starej, wspominającej swoje życie i przyjaźń z perspektywy czasu i straty. Ta narracja podszyta jest żalem, ale też głębokim zrozumieniem dla własnych błędów. To nie jest tylko historia o przyjaźni. To opowieść o dumie, wstydzie, źle zrozumianej lojalności – i o tym, jak jedno nieporozumienie może podkopać coś, co wydawało się wieczne. 
Kwiat Śniegu i sekretny wachlarz to książka pięknie napisana, pełna emocji. To jedna z tych powieści, które nie epatują dramatyzmem, ale zostawiają po sobie ślad. Lisa See stworzyła dzieło, które jest jednocześnie hołdem dla kobiecej siły i smutnym świadectwem świata, w którym ta siła musiała chować się w cieniu. Kwiat Śniegu i sekretny wachlarz to opowieść o życiu uwięzionym między obowiązkiem a pragnieniem, o miłości silniejszej niż konwenanse, i o przyjaźni, która potrafi przetrwać niemal wszystko. 
Polecam dla miłośników literatury obyczajowej, historii, a przede wszystkim dla tych, którzy cenią głębokie portrety emocjonalne.

Zapraszam na mój profil na Instagramie (klik)