niedziela, 27 stycznia 2013

Przeprawa - Cormac McCarthy

Wydawnictwo Literackie, Okładka miękka, 600 s., Moja ocena 5/6
Przeprawa to II tom trylogii Pogranicze

I tom Rącze konie recenzowałam tutaj.
Myliłby się jednak ten, kto sądziłby, że II tom musi być kontynuacją I, mieć tych samych bohaterów. Może i musi, ale nie u McCarthy'ego. Na tym polega specyfika autora, u niego nic nie jest pewne, nic nie musi być.
Oba tomy wiele łączy, ale nie bohaterowie. Łączy je przede wszystkim  umiejscowienie akcji i oczywiście osoba wyjątkowego autora. 

Bo Cormac McCarthy dla mnie jest świetnym pisarzem i nie ukrywam tego.  
Ale wracajmy do trylogii Pogranicze. W obu tomach akcja dzieje się na nomen omen pograniczu:) na granicy USA i Meksyku, czyli w krainie dzikiej, krainie bezprawia. W obu tomach mamy ten sam klimat westernu i początku. Czego początku? A wszystkiego. Trudno to nawet opisać, podobnie, jak trudno opisać całą twórczość autora. Dodam tylko, że jest ona o tyleż wspaniała, co niesłychanie specyficzna i albo się ją pokocha, albo zniechęci do niej na zawsze.
Przeprawa podzielona jest na trzy części. 

I część to wspaniała opowieść o rzadko spotykanej przyjaźni chłopca i wilczycy; kolejne części opowiadają o poszukiwaniach – II zagubionych koni, III brata.
Głównymi bohaterami książki są dwaj bracia – Bill i Boyd, którzy mają odpowiednio 16 i 14 lat. 

Podobnie, jak bohater I tomu są w drodze, drodze ku początkowi, ku nieuniknionemu, można śmiało napisać, że ku przeznaczeniu. Dla McCarthy'ego wydaje się być charakterystyczne, że jego bohaterowie szukają, są w drodze.
Obaj chłopcy dorastali i żyli  w latach 30. XX w., a więc w okresie niełatwym, który ukształtował ich charaktery. Pisarz bardzo ciekawie ukazuje nam Meksyk zupełnie inny od tego widzianego na Discovery czy pocztówkach, nie jest to kraj kaktusów, plaż i uśmiechniętych ludzi. To kraj trudny, okrutny, ale i wspaniały, kwintesencja życia. 
W trakcie podróży, która jest osią książki,
bracia spotykają niesamowitych ludzi, przeżywają przygody, o których im się nawet nie śniło. Od razu muszę zaznaczyć, iż chłopcy przeżywają podwójną podróż - fizyczną, czyli na prawdę podróżują i taką, którą można nazwać, jako psychologiczną, nawet metafizyczną (podróżują w głąb siebie, zmieniają się, poznają sami siebie).
Może wydawać się dziwnym, że w obu tomach trylogii występują zupełnie inni bohaterowie, co ciekawsze akcja II tomu rozgrywa się wiele lat przed I:) Ale jestem przekonana, że w III tomie Sodoma i gomora, który ma się ukazać pod koniec lutego, autor połączy w magiczny sposób bohaterów obu części.
Wiem, może brzmi to trochę enigmatycznie, niejasno, ale inaczej (bez opowiadania treści i spojlerowania) nie da się napisać.W każdym bądź razie zachęcam do sięgnięcia po oba tomy, które jednak można czytać niezależnie od siebie.
Ja po raz kolejny jestem zachwycona niezwykle realistyczną i wyrazistą prozą Cormaca McCarthyego, autor nie zawiódł mnie. 
Przeprawa to świetna powieść, fantastycznie oddane szczegóły życia na pograniczu dwóch krajów. Realia USA i Meksyku, skomplikowane charaktery ludzkie, dzika natura, odrobina psychologii i z lekka magiczno-gotycki klimat, to jest to.

Charles "Cormac" McCarthy - urodził się w 20 lipca 1933 r., w Providence w stanie Rhode Island. 
Zajmuje się głównie pisaniem książek, scenariuszy i dramatów. Jest wymieniany jako jeden z czterech, obok Thomasa Pynchona, Dona DeLillo i Philipa Rotha, najważniejszych amerykańskich powieściopisarzy. Przez znawców literatury, jego styl bywa niekiedy porównywany do twórczości Williama Faulknera i Hermana Melville'a. W 1951 r. McCarthy zaczął studia na University of Tennessee (1951-1952), a w 1953 wstąpił na 4 lata do United States Air Force (Sił Powietrznych USA). Dwa lata spędził na Alasce prowadząc audycje radiowe. Reaktywował studia w 1957. Cztery lata później pobrał się z Lee Holleman - przyjaciółką ze studiów, z którą ma syna Cullena.  Małżeństwo jednak nie przetrwało nawet roku. Porzucił studia i przeprowadził się z rodziną do Chicago. Zajął się twórczością literacką i tam właśnie powstała jego pierwsza powieść (The Orchard Keeper - Strażnik Sadu). Po powrocie do Sevier County w stanie Tennessee rozstał się z żoną. Latem 1965r. poznał Anne DeLisle. W 1966r. podczas pobytu w Anglii pobrali się. W tym samym roku po otrzymaniu stypendium od Rockefeller Foundation podróżował po południowej Europie i zatrzymał się na dłużej na Ibizie, gdzie napisał swoją drugą powieść Outer Dark. W 1969r., McCarthy z żoną przeprowadzili się do Louisville w stanie Tennessee gdzie kupili nieruchomość, którą McCarthy własnoręcznie wyremontował. Tam też napisał kolejną, opartą na faktach, książkę "Child of God" (wydana w 1974 r.) W 1976 r. przeprowadził się do El Paso w Teksasie i pozostawał w separacji z żoną Anne DeLisle. Powieść "Suttree", którą pisał z przerwami przez 20 lat, została opublikowana ostatecznie w 1979 r.
W 2005 r. wydał kolejną książkę To nie jest kraj dla starych ludzi, z której bracia Cohen zrobili nagrodzony czterema Oscarami film.
W kwietniu 2007r., Oprah Winfrey wybrała Drogę McCarthy'ego jako książkę miesiąca do Oprah's Book Club.
5 czerwca 2007r., Winfrey przeprowadziła z nim pierwszy wywiad telewizyjny jakiego udzielił i który ukazał się na antenie w The Oprah Winfrey Show. Wywiad został nagrany w bibliotece Santa Fe Institute, gdzie McCarthy opowiedział o doświadczeniach związanych z byciem ojcem w starszym wieku, co było inspiracją i miało wpływ na powieść Droga.
Na język polski przetłumaczono: Rącze konie (All the Pretty Horses) - 1996, Przeprawę (The Crossing) - 2000, To nie jest kraj dla starych ludzi (No Country for Old Men) - 2008 i Drogę (The Road) - 2008. W 2009 roku nakładem Wydawnictwa Literackiego ukazała się kolejna powieść - Dziecię Boże, a w 2010r. Krwawy południk, Strażnik Sadu.
Dziś Cormac McCarthy mieszka w miejscowości Tesuque w Nowym Meksyku na północ od Santa Fe z trzecią żoną Jennifer Winkley i ich synem Johnem, który urodził się, gdy jego ojciec miał już 60 lat. Pisarz chroni ściśle swoją prywatność i rzadko udziela wywiadów.

POWIEŚCI:

  • Strażnik sadu (1965) - Nagroda Faulknera
  • Outer Dark (1968)
  • Dziecię boże (Child of God 1974)
  • Suttree (1979)
  • Krwawy południk (Blood Meridian, Or the Evening Redness in the West, 1985)
  • Rącze konie (All the Pretty Horses, 1992) w 1992 National Book Award i National Book Critics Circle Award za Rącze konie
  • Przeprawa (The Crossing, 1994)
  • Cities of the Plain (1998)
  • To nie jest kraj dla starych ludzi (No Country for Old Men, 2005)
  • Droga (The Road, 2006) - w 2006 James Tait Black Memorial Prize za Drogę, a w 2007, Nagrodę Pulitzera za Drogę

8 komentarzy:

  1. Muszę zacząć od pierwszego tomu.

    OdpowiedzUsuń
  2. Trylogia nie dla mnie. Ja się upajam właśnie kolejnym Cornwellem:)

    OdpowiedzUsuń
  3. Jeszcze nie znam twórczości tego autora, ale całkiem niedawno zaintrygowana okładka i opisem fabuły kupiłam ,,Suttree''. W wolnej chwili zamierzam go przeczytać, dlatego myślę, że już niebawem będę mniej więcej wiedziała, czego mogę się spodziewać po prozie McCarthy'ego.

    OdpowiedzUsuń
  4. Nie znam jego ani jednej książki, ale samego poznałam, oczywiście nie osobiści, tylko z bardzo dobrego postu o jego życiu.Postać bardzo ciekawa.)

    OdpowiedzUsuń
  5. Też nie znam. I wstyd mi. Jego nazwisko widzę dosłownie wszędzie, jestem przekonany, że jego styl mi się spodoba (czytałem kiedyś w Empiku fragment którejś książki), a jednak...do dziś nie nadarzyła się okazja, by coś kupić. Mam nadzieję, że w tym roku uda mi się to zmienić.

    OdpowiedzUsuń
  6. Obecnie czytam SUTTREE tego autora.Czekam na trzeci tom POGRANICZA i wtedy bedę czytała całość

    OdpowiedzUsuń

Bez czytania będą usuwane komentarze zawierające spamy, linki do innych blogów. Mój blog, to nie słup ogłoszeniowy.