Doskonały, mistrzowsko napisany reportaż. Nic dziwnego, iż Małgorzata Rejmer została laureatką Paszportów Polityki.
Błoto słodsze niż miód to książka potrzebna, ważna, poruszająca, niezwykła i na długo zapadająca w pamięć.
Autorka, na stałe mieszkająca w Tiranie, bohaterami książki uczyniła na równi Albanię, jak i zwykłych ludzi. To właśnie głosami tych ostatnich opowiada nam poruszającą historię o tym, jak jeszcze kilkanaście lat temu żyło się w Albanii Envera Hoxhy, komunistycznego dyktatora, dla którego nawet stalinowska Rosja i maoistyczne Chiny były zbyt liberalne.
Równie dużo miejsca poświęcone jest życiu w Albanii współczesnej oraz temu, jak te dwa kraje niby różne, a jednak tak podobne do siebie, przeplatają się, jak nierozerwalnie łączy się dawna Albania z ta współczesną.
Rejmer oddaje głos ofiarom totalitaryzmu. W książce znajdziemy wiele poruszających historii, w trakcie lektury których groza przejmuje czytelnika. Terror Hoxhy był wprost nie do wyobrażenia. Atmosfera w kraju pod jego rządami najgorsza z możliwych. Musicie to przeczytać.
To Hoxha stworzył coś, co można nazwać odpowiedzialnością, winą zbiorową. Za błąd jednostki odpowiadała (i to w okrutny sposób) cała rodzina. A kary były niewyobrażalne. Np. za kibicowanie obcej drużynie piłkarskiej otrzymywało się wyrok 8 lat więzienia o zaostrzonym rygorze. Wierzcie mi, to bardzo łagodna kara z katalogu wymyślonego przez okrutnego dyktatora.
Jeden z bohaterów książki mówi tak: (...) Gdzieś na peryferiach Europy powstała Korea Północna, kraj bunkier, kraj twierdza. Ludzie mówią czasem, że nasz komunizm to był mały Holokaust. (...)
Książka ta to nie tylko opis komunizmu w Albanii. To także próba odpowiedzi na pytanie co stało się w tym kraju po 1991 roku, czy to co działo się kilka-kilkanaście lat temu po obaleniu komunizmu, co dzieje się nadal to wina tego, iż Albańczycy tak naprawdę nie rozliczyli się z komunizmem, nie ukarali winnych?
Warto zwrócić także uwagę na to, jak wiele trudu w przygotowanie książki zadała sobie jej autorka. Rejmer od kilku lat mieszka w Albanii, w Tiranie, nauczyła się albańskiego, przeprowadziła wiele rozmów, materiał na tę książkę gromadziła przez kilka lat. Efekt jest doskonały.
Błoto słodsze niż miód to książka, która ukazuje najokrutniejszy, najmroczniejszy okres w dziejach Albanii, wyjaśnia dlaczego ten dla nas mało obecnie zrozumiały kraj jest jaki jest i próbuje dać odpowiedź na pytanie co dalej. Gorąco polecam.
Za książkę (tutaj) dziękuję Księgarni Internetowej Gandalf,.com.pl
Tym razem, nie jest to książka dla mnie. 😊
OdpowiedzUsuń