Korzeniec - Zbigniew Białas

Wydawnictwo MG, Okładka miękka, 354 s.,   Moja ocena 5,5/6
Recenzja na świeżo, właśnie przed chwilą skończyłam czytać książkę, nie mogłam się od niej oderwać. 
Wiem, że kilka osób było ciekawych Korzeńca, więc szybciutko piszę...
Akcja książki rozpoczyna się tuż przed I wojną światową w Sosnowcu. Miasto w Korzeńcu to (jak pisze sam autor) miejsce dudniących pociągów, bitych tysiącami świń na zapleczu targowicy, walcowni, z której dochodzi łomot jak z piekła, rozbrzmiewającego ptasimi trelami parku Sieleckiego, drewnianych domków kwartału żydowskiego, gwarnego hotelu Victoria. 
W  momencie rozpoczęcia opowieści, Sosnowiec, przez niektórych zwany wciąż Sosnowicami, jest 100-tysięcznym miastem imperium carskiego, położonym tuż przy granicy z Prusami i Austro-Węgrami, założonym zaledwie jedenaście lat wcześniej na hałdzie i nasypie, co bynajmniej splendoru mu nie nadawało (jak pisze Białas).
Głównym bohaterem jest pan A.(skrót od Alojzy) Korzeniec glazurnik co się zowie (znakiem szczególnym wszystkich dzieł Korzeńca był malutki kafelek, zawsze układany jako ostatni, z napisem A. Korzeniec u góry, Sosnowice - na dole). Tytułowy bohater niezwykle szybko nas cieleśnie opuszcza, ponieważ w dn. 29.06.1913r. zostaje znaleziony w formie ciała pozbawionego głowy na kolejowym nasypie, o którym wspomniałam wyżej.
Prym od tego momentu w powieści zaczynają wieść: wdowa po glazurniku, pani Jadwiga, pisująca pod pseudonimem Klandestyny Bizukont do lokalnego czasopisma łzawe powieści w odcinkach; Walerian Monsiorski, redaktor naczelny owego pisma, stary kawaler, adorator pani Jadwigi; Emma – opiekunka dzieci; uderzający do niej w  konkury pruski kapitan Schulte; panna Izabela, nauczycielka z pensji dla dziewcząt i wielu, wielu innych.
To chyba jeden z wielu plusów powieści Białasa, ta mnogość niezwykle fascynujących postaci, postaci tak barwnych, że wiele razy aż otwierałam oczy ze zdziwienia. 
Kolejnym plusem jest tak umiejętne prowadzenie akcji, że mimo naprawdę sporej ilości wątków, nic nam się nie myli, nie się nagle nie urywa, wszystko jest sprawnie doprowadzone do końca.
Do tego charakterystyczny dla Śląska początku XX w. misz masz kulturowy, związane z tym obyczaje i ich opisy, gwara i różnorakie perypetie. Wszystko doprawione niebanalnym poczuciem humoru, szczyptą erotyzmu i mamy świetną lekturę. 
Wszystkie w/w elementy przewijają nam się w treści całej książki i stanowią o fantastycznym i niespotykanym u innych autorów klimacie powieści. Bo Korzeniec moi drodzy to powieść, nie stricte kryminał. Owszem mamy przecież trupa i to bezgłowego, tytułowego Korzeńca, jest prowadzone w tym kierunku śledztwo, ale jest też ono sprawą marginalną. Główną osią powieści są ludzie, ich historie, perypetie obecne i te z przeszłości oraz cała kulturowo-obyczajowa otoczka, która się z nimi wiąże. Do tego niesamowite wprost poczucie humoru, jakim autor nas raczy, wielokrotnie w trakcie lektury śmiałam się do łez.
Czyli śmierć biednego pana Korzeńca stała się dla autora książki pretekstem do przedstawienia historii Sosnowca, obyczajów, gwary, kultury. Sosnowiec w osobie Zbigniewa Białas znalazł wierzcie mi, niebanalnego kronikarza i propagatora tego miejsca. Moim zdaniem doskonały pomysł. 
Nic dziwnego, że Korzeniec odniósł wielki sukces zarówno literacki, jak i teatralny.  
W styczniu 2012r. ukazał się pierwszy historyczno-topograficzny przewodnik po Sosnowcu śladami bohaterów powieści.
Książka została uznana za:
Najlepszą książkę na jesień (edycja 2011) w plebiscycie zorganizowanym przez największy polski wortal literacki granice.pl. Wybór internautów w kategorii "proza polska";
Najlepszą Książkę Roku 2011 w plebiscycie organizowanym przez granice.pl. Wybór internautów w kategorii "proza polska
Korzeniec uzyskał także :
Nominację do nagrody "Historia zebrana" (edycja 2011) w konkursie organizowanym przez wortal historyczny histmag.org. Jedyny utwór beletrystyczny, który uzyskał nominację
Nominację do Nagrody Literackiej Srebrny Kałamarz 2011 przyznawanej przez Fundację im. Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego.
Spektakl będący adaptacją powieści został wystawiony w ramach obchodów 115-lecia Teatru i 110-lecia miasta przez Teatr Zagłębia w Sosnowcu. Na ostatnim Festiwalu Dramaturgii Współczesnej Rzeczywistość przedstawiona,  nagrodę główną festiwalu otrzymał Remigiusz Brzyk za reżyserię Korzeńca. Jury doceniło także Marię Bieńkowską, która otrzymała nagrodę aktorską, za rolę Jadwigi w tym spektaklu.
Marzy mi się, żeby dobry reżyser pokusił się o nakręcenie serialu na podstawie Korzeńca.
Gorąco zachęcam was do lektury. Książkę czyta się błyskawicznie, tak jak wspomniałam na wstępie - od lektury nie sposób się oderwać. W Korzeńcu każdy znajdzie coś dla siebie.  
W trakcie lektury na pewno będziecie się doskonale bawić, wiele się dowiecie i niewymownie zadziwicie, jak doskonałe powieści piszą polscy autorzy. Ja ubawiłam się setnie, jak to onegdaj mawiano.

W sieci znalazlam takie informacje o autorze:
Pochodzący z Sosnowca autor "Korzeńca" Zbigniew Białas jest anglistą, profesorem nauk humanistycznych, prozaikiem i tłumaczem. Autor wyjaśnia, że inspiracją do napisania powieści był odkryty przez przypadek kafelek umieszczony w posadzce sosnowieckiego domu. "Szedłem ulicą Żytnią w Sosnowcu i ujrzałem drzwi otwarte w jednej z kamienic. Wtedy zobaczyłem kafelek z napisem: "A.Korzeniec, Sosnowice". Zastanowiło mnie, dlaczego "Sosnowice". Sięgnąłem więc do starszych opracowań i okazało się, że tak nazywał się wcześniej Sosnowiec. Po I wojnie światowej funkcjonowały dwie nazwy i mieszkańcy nie wiedzieli, którą wybrać, dlatego Polska Akademia Nauk musiała się w tej sprawie wypowiedzieć" - powiedział PAP Białas.Kamienica, w której Białas odkrył kafelek, stała się - jak to ujął autor książki - "miejscem kultowym". Jak dotąd udało się m.in. ustalić, że "A.Korzeniec" to nazwisko producenta. "Kafelek jest pod ochroną mieszkańców kamienicy, którzy na noc zamykają sień. Mam nadzieję, że stamtąd nie zniknie, a może kiedyś trafi do muzeum" - dodał autor nagrodzonej książki.W przygotowaniu jest już druga część kronik. Będzie rozgrywać się również w ciągu jednego roku, tym razem od 11 listopada 1918 r. do daty ślubu aktorki Poli Negri z hrabią Eugeniuszem Dąmbskim z Sosnowca. Ślub odbył się 5 listopada 1919 r. Małżeństwo przetrwało rok.