Terra Alta - Javier Cercas

 

Wydawnictwo Noir sur Blanc, Moja ocena 6/6
Kolejne niezwykle udane i mocno poruszające spotkanie z prozą Javiera Cercas.
To pierwszy (w moim czytelniczym dorobku) kryminał, a raczej pierwsza książka Cercasa, która nie jest reportażem, literaturą faktu. Do tej pory czytałam innego typu książki tego autora.
Kryminał bardzo udany, dobry, mocny, działający na emocje i wyobrażnię, ale odrobinkę, ciut słabszy od literatury faktu. Nadal to jednak bardzo dobra proza, przesycona Hiszpanią, a właściwie Katalonią. Ta kraina wyziera z każdej strony cercasowych książek.
Ponownie mamy złe czyny, które są piętnem dla przyszłości, terażniejszości, czyny, których nie da się zapomnieć i rany, których nie leczy czas. Do tego katalońska mentalność i mocne pomieszanie z trudną historią tego regionu. A sama Terra Alta, no cóż, to okrutny i mało przyjazny region południowo-zachodniej Katalonii.
Już początek jest mocny. Mamy trzy ofiary, trzy trupy, ale jakby podzielone na dwie grupy. Dwa ciała to, jak pisze autor, zwłoki ludzi torturowanych, a trzecie zwłoki to rumuńska służąca. Zwłoki znaleziono na terenie posiadłości najbogatszych i najbardziej wpływowych w regionie ludzi, rodziny Adellów.
Adellowie mają pieniądze, władzę, wpływy, z ich zdaniem liczą się wszyscy. Nic więc dziwnego, iż do wyjaśnienia tych okrutnych zbrodni szybko, acz bez rozgłosu, policja przystępuje bezzwłocznie. Ściągnięte zostają nawet posiłki z innych posterunków. Czy to wystarczy? Czy zbrodnie da się cicho i szybko wyjaśnić? Czas i działania policji pokażą, że nie i że nic nie jest proste, tak jakby się zdawało.
Na plan pierwszy wysuwają się: historia regionu naznaczona wojną domową i dyktaturą Franco (ot taki znak rozpoznawczy Cercasa) oraz Melchior, prowadzący śledztwo, nowy i bardzo zapadający w pamięć bohater cyklu Terra Alta, półsierota, syn barcelońskiej prostytutki, kiedyś brutalnie zgwałconej. Więcej o Melchiorze wam nie napiszę. Zachęcam za to do lektury książki i poznania tej niezwykłej postaci. Będziecie zaskoczeni, bo Cercas jak zwykle zaskakuje i mocno konstruuje tło, przesłanie i bohaterów.
W książce mamy wiele, autor wiele nam oferuje, nienawiść, kłamstwa, żądzę władzy i równie silną żądzę zemsty, mocne, przerażające uczucia, które długo tłumione mogą prowadzić do tragedii i niebanalnej zbrodni. Poza tym jest też zagrożenie terrorystyczne, liczne retrospekcje i wiele innych. To wszystko, z pozoru niezbyt ze sobą powiązane, kataloński pisarz genialnie ze sobą łączy i tworzy fascynująca, bardzo inteligentną i wymagającą uruchomienia szarych komórek lekturę.
Nie jest to lekka książka. To trudna, wymagająca i w pełni angażująca czytelnika opowieść. Warto zadać sobie trud. Nagrodą będą niesamowite doznania literackie. Polecam i czekam na kolejny tom cyklu.