Coast Road. Powieść - Alan Murrin

 

Wydawnictwo Bo.wiem, Moja ocena 6/6
Coast Road to niezwykle piękna, poruszająca i głęboko ludzka opowieść o kobiecej sile, przyjaźni, samotności. Dodatkowo to opowieść o cenie, jaką płacimy za wolność w świecie rządzonym przez niepisane zasady i patriarchalne struktury. Ta powieść, rozgrywa się w dusznej atmosferze irlandzkiego miasteczka lat 90. Autor nie tylko genialnie odmalowuje obraz ówczesnych realiów społecznych, ale też przejmująco ukazuje poruszającą intensywność życia wewnętrznego swoich bohaterek.
Już od pierwszych stron opowieśc ta przyciąga wyrazistą narracją. Murrin z precyzją i wyczuciem buduje świat, w którym kobiety, choć z pozoru podporządkowane, zaczynają coraz głośniej mówić własnym głosem.
Główną bohaterką jest Colette, poetka, która po zakończeniu romansu i rozpadzie małżeństwa próbuje odnaleźć siebie na nowo. Jej powrót do zamkniętej społeczności rodzinnego miasteczka ukazuje, jak silne mogą być społeczne napiętnowania i jak trudne bywa przebicie się przez mur konwenansów.
Narracja Murrina jest gęsta od emocji i znaczeń. Autor świetnie radzi sobie z opowiadaniem historii przez niedopowiedzenia, subtelne gesty, przemyślenia bohaterów. Znakomicie buduje napięcie, stopniowo odsłaniając dramaty przeszłości i teraźniejszości.
Największą siłą powieści są jej kobiece postaci. Colette, artystka i matka, to postać głęboko złożona – rozdarta między potrzebą wolności a bólem wynikającym z rozstania z dziećmi i wykluczenia społecznego. Z kolei Izzy, żona lokalnego polityka, jest kobietą pozornie spełnioną, która w zaciszu własnego domu przeżywa rozczarowanie i samotność. Jeszcze jest Dolores, matka czworga dzieci, żona poniżającego i zdradzającego ją męża.
Colette robi to, na co nie odważyły się pozostałe dwie kobiety. Colette odchodzi od męża. To początek i sedno historii.
Kobiety poznają się. Ich relacja jest z początku oparta na ostrożnym zaufaniu. Z biegiem czasu, krok po kroku, ostrożnie, to sie zmienia. Znajmość przeradza się w silną więź i szybko staje się sercem, sednem powieści. Fabuły nie będę wam opowiadać. Nie da się. Są takie książki. Nadmienię tylko, iż autor pokazuje, że każda decyzja niesie konsekwencje, a odwaga często kończy się cierpieniem. Mimo to, nie brakuje tu nadziei. W tej opowieści jest miejsce zarówno na cichą solidarność, jak i na bunt, który może przynieść zmianę. Genialnie napisany, mądry protest book, książka z przesłaniem i morałem.
Jednym z najmocniejszych aspektów powieści jest osadzenie historii w bardzo konkretnym kontekście historyczno-społecznym Jest Irlandia lat 90. XX wieku, gdzie rozwody wciąż były nielegalne, a kobiety wciąż funkcjonowały w cieniu tradycji i religii. Murrin pokazuje, jak prawo – a właściwie jego brak – wpływa na życie jednostek, jak skutecznie może uniemożliwiać im szczęście i niezależność.
Ta historia to także krytyka społeczna. Autor kreśli portret społeczeństwa, w którym reputacja ważniejsza jest od dobra jednostki, a cisza i milczenie są często wybierane zamiast prawdy i konfrontacji. To nie tylko tło wydarzeń – to współbohater powieści.
Cennym uzupełnieniem są opisy przyrody i codzienności. Są one wyjątkowo nastrojowe i zmysłowe. Z niezwykłą precyzją autor oddaje atmosferę małej miejscowości – z jej cichymi dramatami, pozorami i ukrytymi pęknięciami.
Coast Road to książka głęboko poruszająca, ważna, zaskakująca i mądra. Wywarła ona na mnie ogromne wrażenie. Choć opowiada o konkretnym czasie i miejscu, jej przekaz jest uniwersalny. To opowieść o tym, jak trudno być sobą w świecie, który nie pozwala na indywidualizm. Powieść traktuje także o sile przyjaźni, która może być ostatnią deską ratunku, i o tym, że droga do wolności bywa trudna, ale warta każdej ceny – nawet jeśli oznacza stratę.
Coast Road Alana Murrina to powieść absolutnie wyjątkowa, poruszająca, zapadająca w pamięć i niestety brutalnie szczera. To książka, która zostaje z czytelnikiem na długo po przeczytaniu ostatniej strony. Jej bohaterki stają się naszymi towarzyszkami, w w ich wyborach często widzimy nasze włąsne decyzje. Trudne i bolesne dla czytelnika. To literatura najwyższej próby, której siła tkwi w prawdzie i odwadze.
Polecam tę książkę każdemu, kto ceni sobie literaturę zaangażowaną, psychologicznie pogłębioną i emocjonalnie prawdziwą. Mistrzostwo.