Zanim znowu zabiję - Mariusz Czubaj

Wydawnictwo WAB, Okładka miękka, 288 s., Moja ocena 5/6

Tylko się nie śmiejcie...muszę przeprosić inne książki czekające wiernie na nocnym stoliku pod hasłem...do przeczytania. Jak tylko dostałam nowego Czubaja musiałam go poza kolejnością przeczytać, musiałam i już. Niby zaplanowałam kolejność czytania, ale jakbym się jej trzymała to Zzz (skrót tytułu książki) przeczytałabym za kilka tygodni, a tyle czekać nie mogłam. 

Lubię Czubaja i lubię Heinza, i to bardzo:)

To już trzeci tom przygód Rudolfa Heinza i moje trzecie spotkanie z tym bohaterem. Dlatego wiedziałam (mniej więcej) co mnie czeka, ale autor zadziwił mnie pogarszającym się psyche profilera, ale po kolei.

Od razu zaznaczę, że proszę, żebyście nie pomijali prologu. Wiem, niektórzy go nie czytają, sama tak robię dosyć często, przyznaję się. Jeżeli jednak chodzi o Zanim znowu zabiję, prolog ma kolosalne znaczenie dla całej dalszej akcji.

Akcja rozpoczyna się w Warszawie, 10 kwietnia 2010 r. W okolicach Dworca Wschodniego znany piłkarz Jacek Kos rzuca się pod pociąg. W obliczu katastrofy smoleńskiej śmierć piłkarza z polskiej kadry przechodzi bez echa (ale spokojnie o katastrofie nie będzie, chociaż krótko będzie o krzyżu) Dwa tygodnie później do Katowic przybywa Józef Heinz i prosi syna, którego nie widział od 40 lat, żeby pomógł mu wyjaśnić powody tego samobójstwa. Starszy Heinz jest pewien, że jego podopiecznego, ktoś zmusił do popełnienia samobójstwa. Ale kto i dlaczego? I czy w ogóle?

W międzyczasie ze szpitala psychiatrycznego ucieka Inkwizytor. Jest to mega świr, z którym kilka lat temu miał wątpliwą przyjemność bliżej poznać się Rudolf Heinz. Spotkanie było tak przyjemne, że profiler do tej pory budzi się często w nocy zlany potem, bo śnią mu się koszmary związane z tym przemiłym uciekinierem.

Profiler zostaje wysłany na urlop i odsunięty od śledztwa. Wie jednak, że Inkwizytor będzie go szukał, będzie chciał wyrównać z nim rachunki.

Mimo iż szczerze nienawidzi ojca (ma powody, drań pewnego dnia wyszedł z domu i nie wrócił, 40 lat się nie odzywał, każdy miałby schizę na jego punkcie), Rudolf postanawia przeprowadzić na urlopie drobne dochodzenie. Jednak z biegiem czasu dochodzenie zdecydowanie rozwija się i urasta do sporych rozmiarów, a wątki poboczne (typu martwy Grubas z wypływającym okiem, skrawki ludzkiej skóry w pamiątkowej szkatułce etc) mnożą się i mnożą...a trup ściele wyjątkowo gęsto. Zagłębiając się w prywatne śledztwo, stopniowo odkrywa powiązania z niewyjaśnionymi zabójstwami nastoletnich chłopców. Sprawie nadano kiedyś kryptonim ZZZ. Nazwa nawiązywała do listu, który pozostawił nieuchwytny morderca.

Jak potoczą się losy obu śledztw? Czy uda się je zakończyć? A może jakoś się ze sobą łączą?

Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziecie w książce, do lektury której gorąco zachęcam.

To doskonały kryminał mimo, iż intryga mogłaby być ciut bardziej wyrafinowana. Mam nadzieję, że w kolejnym tomie przygód, Heinz będzie prowadził ambitniejsze śledztwo.

Mimo ogromu wad lubię i to nawet bardzo Rudolfa Heinza. Trochę przeszkadza mi jego nazwisko. Ilekroć je czytam, tylekroć widzę...butelkę ketchupu:). Do tego imię...hmm...dla mnie to jak u pomocnika św. Mikołaja. Może się czepiam, ale mam takie skojarzenia.

A profiler nie ma w sobie nic z ketchupu (z renifera też nie:) ). Jest za to pełnokrwistym bohaterem, jakich w kryminałach sporo. Styrany życiem, po 40tce jest wrakiem człowieka, który nie dogaduje się ze swoim synem, podobnie, jak nie dogaduje się z ojcem. Jak sam twierdzi – nienawiść do ojca jest u nich w rodzinie dziedziczna, przechodzi na kolejnego syna. Ma sceptyczno - ironiczno - złośliwe podejscie do wszystkiego, a do siebie w szczególności. 

Uwielbiam jego porównania w stylu:  

Znam się na piłce nożnej, jak Osama bin Laden na pacyfizmie,

Ze sprawą miał tyle wspólnego, ile ja z systemem podatkowym w księstwie Monako itd.

Wiem, wielu może to przeszkadzać, wręcz irytować, ale wg. mnie tego typu porównania, złośliwości i pseudo poczucie humoru tworzą profilera Rudolfa Heinza i wyróżniają go spośród innych bohaterów kryminałów, których w naszej literaturze ostatnimi czasy skolko godno.

Nie twierdzę, że Heinz (młodszy) jest od nich lepszy lub gorszy, jest po prostu inny, jest sobą.

Te porównania są jego nieodłączną cechą podobnie, jak zmory przeszłości, miłość do piwa z rana, trenowanie karate i nieumiejętność dostosowania się do ogólnie przyjętych norm.

Heinz ma jeszcze jedną cechę – wszystko, czego się dotknie zepsuje (to jest kulturalne określenie na potrzeby recenzji); ma wyjątkowy dar do zrażania do siebie wszystkich wkoło, nieważne czy chodzi o rodzinę, współpracowników, czy sąsiadkę zbierającą podpisy w intencji krzyża smoleńskiego. Zdolny pod tym względem jest niesamowicie.

Z tą nieumiejętnością współżycia z innymi i wielbieniem zmarłej 20 lat temu żony powinien udać się na terapię do dobrego psychologa. Jest mu naprawdę niezbędna.Autor mógłby go na taką terapię w kolejnym tomie skierować.

Nie chcę roztrząsać pozytywów i negatywów Rudolfa Heinza, zachęcam za to do lektury, chociażby po to, żeby wyrobić sobie zdanie na jego temat. 

Lubię go, chociaż widzę wszystkie jego wady i rozumiem, że nie każdy musi pałać do niego pozytywnymi uczuciami. Ja nie toleruje np. wrocławskiego, przedwojennego bohatera cyklu kryminalnego Marka Krajewskiego i nic na to nie poradzę.

Podobno autor pracuje nad kolejnym tomem przygód profilera, z czego bardzo się cieszę.

Mariusz Czubaj – profesor antropologii kultury w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej, autor powieści kryminalnych. Zajmuje się badaniami kultury popularnej, w tym kulturą fanowską oraz antropologią sportu. Opublikował książki: Biodra Elvisa Presleya. Od paleoherosów do neofanów, W stronę miejskiej utopii, Krwawą setkę. 100 najważniejszych powieści kryminalnych (razem z Wojciechem Bursztą), Etnolog w Mieście Grzechu. Powieść kryminalną jako świadectwo antropologiczne. Z Markiem Krajewskim napisał kryminały Aleja samobójców oraz Róże cmentarne.