Greckie odkrycia archeologiczne cz. I.

Wyspa Dia.

Dzisiaj krótko, na prawdę - zjedliśmy śniadanie, zaraz zbieramy się, wiedeńska kawka pożegnalna i do domu. Post ten miałam już wcześniej przygotowany, ale teraz go dopiero publikuję, jakoś tak nie było okazji:). Bezustannie zbieram różne archeologiczne nowinki, przygotowuję posty, referaty i póżniej jak znalazł:). Takiego lekkiego fioła na tym punkcie mam. Jutro postaram się napisać o weekendzie w Wiedniu. A więc króciutko o moim głównym koniku (obok książek): historii + archeologii + Grecji, czyli greckich odkryciach archeologicznych.

Odkrycie u wybrzeży wyspy Dia. 
Dia jest małą grecką wysepką położoną na Morzu Kreteńskim na północ od wybrzeża środkowej Krety. Powierzchnia wyspy wynosi 12 km. Obecnie wyspa jest niezamieszkana. Jedynymi mieszkańcami wyspy są dzikie kozy (ich kreteńska odmiana nazywana przez Greków "agrimi", a przez Amerykanów "kri-kri"). 

Kózka agrimi vel  kri - kri.

Kształtem wyspa przypomina gigantyczną jaszczurkę, co nawiązuje do mitu o powstaniu wyspy. Legenda mówi, że wielka jaszczurka chciała pożreć Kretę. Zeus widząc to rzucił na nią grom, który ją zabił i powalił na morze. Z jaszczurki miała powstać wyspa Dia.

I właśnie ostatnio u wybrzeży Dia dokonano wielkiego odkrycia archeologicznego. 

Na dnie morza odkryto cztery wraki statków z okresu rzymskiego i bizantyjskiego. Odkrycia dokonano podczas badań dna morskiego. Greccy naukowcy specjalizujący się w archeologii podwodnej odkryli na dnie morza pozostałości czterech starożytnych statków: dwóch z okresu rzymskiego - ze starożytności oraz dwóch z okresu bizantyjskiego - ze średniowiecza. Jeden ze statków przewoził kreteńskie amfory z I/II w. n.e., drugi był wypełniony późnorzymskimi dzbanami z V/VII w. n.e., a pozostałe dwa przewoziły bizantyjskie amfory z okresu VIII/IX w. i młodsze. Odkrycie wraków u wybrzeży wyspy Dia jest rezultatem zakrojonych na dużą skalę i na wiele lat poszukiwań w Morzu Egejskim. Podwodni archeolodzy z WHOI w Massachusetts postawili sobie bardzo ambitne zadanie stworzenia podwodnej mapy z naniesionymi wrakami statków oraz zatopionymi ładunkami, które przewożone były w okresie starożytności przez pierwszych długodystansowych morskich podróżników, przedstawicieli minojskiej cywilizacji. Wraki u wybrzeży Dia są ciekawym znaleziskiem ale archeolodzy nie ukrywają rozczarowania, że oczekiwali czegoś bardziej starszego. Odkrycie to potwierdziło jedynie, ze wysepka ta służyła za schronienie dla statków, które nie zdążyły uciec przed sztormem do kreteńskiego portu. Prawdziwa nagroda będzie wrak jednego z najbardziej wpływowych i enigmatycznych kultur starożytnego świata-cywilizacji minojskiej, która rządziła na tych morzach ponad 3000 lat temu. Wielu naukowców uważa, że plany amerykańskich naukowców nie powiodą się, ale podwodni archeolodzy wyposażeni są w najnowocześniejszą aparaturę, w tym podwodne roboty dzięki którym maja nadzieje odnależć i skatalogować dużą liczbę zatopionych w okresie antyku wraków. Gdyby to się udało, wzbogacili by naszą wiedzę o jednym z przełomowych okresów w historii ludzkości, kiedy antyczni żeglarze po raz pierwszy odważyli się pokonać duże morskie odległości. Obecnie archeolodzy posiadają bardzo mało informacji na temat morskich zwyczajów cywilizacji minojskiej, którzy prześcignęli swoich sąsiadów w uzbrojeniu, umiejętnościach i w sztuce i dali podwaliny europejskiej cywilizacji. Archeolodzy pragną  zrozumieć co sprawiło, że kultura minojska w niektórych okresach istnienia była potężniejsza od egipskiej. 

Odnalezienie zatopionego statku jest marzeniem wielu archeologów.  Jak powiedział jeden z amerykańskich archeologów; wolimy znależć 500 statków niż 1 wykopaliska. Trzymajmy kciuki za poszukiwaczy zaginionej minojskiej flotylli. Część znalezisk z wód wyspy Dia, spakowana została do skrzyń i przebadana będzie w Woods Hole Oceanographic Institution w USA.
_______________________________________________________________________

Położenie Pavloperti

Kończą się powoli prace w zatopionym mieście Pavlopetri. Jest to najstarsze zatopione miasto na świecie. Zostało odkryte i opisane w 1968r. przez naukowców z Instytutu Oceanografii Uniwersytetu w Cambridge (pod kierunkiem dra Nica Flemminga). Znajduje się ono południowym wybrzeży Peloponezu(Laconia). Nie jest to najstarsze miasto znane archeologom ale najstarsze z posiadających cechy miejskiej urbanizacji; ulice, domostwa z podwórkami i gankami, budynki użyteczności publicznej, cmentarze, itp. Prace prowadzone przez podwodnych archeologów z uniwersytetu w Nottingham we współpracy z greckim rządem i prowadzone będą etapowo jeszcze przez 2 lata. Podczas prowadzenia archeologicznych prac używane są najnowocześniejsze urządzenia dostarczone przez Amerykanów m.in. cyfrowe sondy w celu sporządzenia dokładnej mapy miasta oraz jego budowli w 3-D, mogące nanieść dane z dokładnością do 1mm. Jest to pierwsze na świecie zatopione miasto, które jest badane cyfrowo w trzech wymiarach. Odkryte ruiny zajmują około 500 m² - choć powierzchnia całej osady miała ok. 100 tysięcy m² - składają się z 15 budynków zanurzonych 3-4 metry pod wodą, dzięki temu rejon ten nie został nigdy przebudowany lub zakłócony przez rolnictwo. Miasto jest starsze o 1200 lat niż zakładano, liczy ok. 5 tys lat. Badacze spodziewają się uzyskać wiele informacji dot. funkcjonowania miasta. Są to o tyle ważne badania, iż od momentu zalania miasto nie zostało naruszone ludzka ręką, nie zostało splądrowane. Treść archeologicznych badań ma zostać opublikowana w całości w 2014r. 

Ceramika z Pavloperti.

Jednym z przełomowych odkryć było wyeksplorowanie ogromnego zbioru ceramiki.  Odkrycie neolitycznej ceramiki jest naprawdę niesamowite! Oznacza to, że patrzymy na miasto portowe, które może mieć 5000-6000 lat, z pobliskimi towarami i wrakami pokazującymi najwcześniejsze czasy handlu morskiego w rejonie śródziemnomorskim - ekscytuje się dr Nic Flemming, geoarcheolog morski z Narodowego Centrum Oceanograficznego w Southampton. To właśnie dr Fleming dokonał odkrycia zatopionego miasta w latach 60. XX w. W ramach najnowszego 5-letniego projektu siedemdziesięciokilkuletni dziś Flemming współpracuje z Eliasem Spondylisem z Greckiej Agencji Archeologii Morskiej, która stanowi departament greckiego Ministerstwa Kultury, oraz doktorem Jonem Hendersonem z Uniwersytetu w Nottingham. Według dr Jona Hendersona, naukowcy opracowali już prawie kompletny plan miasta, rozkład jego ulic i budynków oraz położenie budowli o charakterze religijnym i kamiennych grobowców.

To jest właśnie niesamowite w Grecji: wielka ilość skarbów, które gdzieś tam sobie czekają na odkrycie... Nawet znane stanowiska archeologiczne są odkopane często tylko w niewielkiej części- przykładem są choćby ruiny Gortyny na Krecie, czy sanktuarium Apollina w Delfach (archeolodzy cały czas walczą o możliwość przebadania kilkuset ha, gdzie mógł znajdować się m.in. hippodrom). Ale o Gortynie, Delfach i pozostałych odkrytych i nieodkrytych w Grecji, innym razem.

Strona projektu badawczego Pavloperti.  

Tak wg. archeologów wyglądały domy w Pavloperti.

Próba rekonstrukcji komputerowej zatopionego miasta.

Próba rekonstrukcji komputerowej miasta. Tak wg. archeologów wyglądało Pavloperti.

Oglądając zdjęcia zamieszczone poniżej, łatwo można zrozumieć, dlaczego prace archeologiczne w Pavloperti trwają ponad 40 lat.

Budynki w Pavloperti.

Tak pracują archeolodzy podczas eksploracji Pavloperti.

Pavloperti.

Archeolodzy przy pracy.

Źródło: wikipedia, culture.gr.